Kao što je već ranije rečeno, invazivne kardiološke pretrage se rade u specijaliziranim kardiološkim laboratorijima, uglavnom u bolnicama.
Izvode ih specijalisti internisti –
kardiolozi uže obučeni u interventnoj kardiologiji s timom najbližih suradnika
– medicinskih sestara i inženjera medicinske radiologije. Takvi laboratoriji su
opremljeni specijalnom opremom, od kojih je rentgenski aparat (s C – lukom ili
MS CT) osnovni dijagnostički dio.
Tijekom invazivnih
kardioloških pretraga ulazi se u tijelo specijalnim kateterima kroz krvne žile
do ciljnih mjesta (srčanih ili koronarnih arterija, dijelova desne pretklijetke,
srčane pregrade i dr.). Svaka od tih dijagnostičkih metoda ima svoj rizik i
moguće komplikacije, no neophodno je odmah napomenuti da su one zanemarive, i u
rukama dobrog tima izuzetno rijetke. Stoga se odluka o izvođenju svake pretrage
temelji na procjeni neophodnosti i koristi same pretrage u odnosu na izlaganje
pacijenta svakom, pa i najmanjem riziku. Pri tome se mora uzeti u obzir da su
invazivnim pretragama podvrgnuti bolesnici i starije životne dobi, s raznim
drugim bolestima, u stanju neposredne životne opasnosti, no i oni bez drugih
bolesti, mlađi i u dobroj tjelesnoj kondiciji. Svi oni ulaze u zbirni prosjek
mogućih neželjenih događaja.
Najčešće invazivne
pretrage su :
1. Koronarografija – kontrastno
snimanje koronarnih ili srčanih arterija s prikazom rentgenske slike na
monitoru u ” živom vremenu “. Pretraga se najčešće izvodi uvođenjem
katetera (debljine 2 – 3 mm)
u arteriju u preponi. Iz nje se ulazi u aortu, odnosno od periferije prema
srcu. Kao prve grane aorte, kada ona izađe iz srca, su upravo srčane ili
koronarne arterije – lijeva i desna. Započinju kao maleni otvori – ušća u
stijenci same aorte i potom se granaju od površine srca prema njegovoj
unutrašnjosti, u obliku gusto isprepletene mreže. Kateterom se uđe u ušće
jedne, a potom i druge koronarne arterije. Daje se kontrast koji ispuni cijelu
žilu i sve njene ogranke, poput grana na stablu čiji je korijen aorta. Koronarografija
se danas izvodi u posebnim okolnostima i uvođenjem katetera u arteriju na ruci,
s istim načinom snimanja kao i nakon punkcije arterije u preponi. Kada se ne
planira dalje interventno liječenje (proširenje žile i stavljanje “stenta”),
koronarografija se može napraviti davanjem kontrasta u venu na ruci uz snimanje
velikom brzinom tzv. “multi slize” pojedinačnih tankih slojeva
kompjuteriziranom tomografijom koje se digitalnom obradom rekonstruiraju u
pokretnu sliku – pretraga se zove MS (multi slize ) CT (kompjutorizrana
tomografija) koronarografija. Daljom pažljivom analizom koronarograma uočavaju se
promjene na srčanim arterijama (suženja, začepljenja, raslojavanja), i potom se
odlučuje o daljem liječenju.
2. Elektrofiziološko ispitivanje – služi za dijagnozu i liječenje poremećaja
srčanog ritma i smetnji provođenja. Izvodi se uvođenjem specijalnih elektroda
po standardiziranim protokolima u desnu pretklijetku iz vena u preponi.
Pretraga se također radi pod kontrolom rentgenskog aparata na način da se kateterima
programirano stimuliraju desna pretklijetka i klijetka, i istovremeno snima elektrokardiogram
(EKG) iz unutrašnjosti srca. Na taj se način dijagnosticiraju različite
aritmije, utvrđuje potreba ugradnje elektrostimulatora srca (tzv. pace makera),
određuje se njegova vrsta i oblik stimulacije, procjenjuje utjecaj lijekova i
dr.
3. Ostale rjeđe invazivne
pretrage su kateterizacija srce –
kod dijagnoze srčanih grešaka. Najčešće se radi uz koronarografiju, no može
biti i samostalna pretraga. Biopsija
srčanog mišića provodi se dugačkom iglom kod praćenja transplantiranog
srca, rijetko kod upala srčanog mišića ili sistemskih bolesti koje zahvaćaju
srce.
